Luberri 24 berritasunak

Ikasturtearen hasierarekin batera Luberrik bertsio berria aurkezten du: Luberri 24.

Luberri 24

Ezaugarri orokorrak

Bertsio hau LTS bertsioa da, alegia mantenu luzekoa, bost urtekoa hain zuzen. Beraz, bertsio honek 2029 arte sistemaren eta aplikazioen eguneraketak izango ditu eta aplikazio berriak instalatu ahal izango dira.

Azken bertsioen antzera, Linux Mint Cinnamonen gainean eraikita dago (LM 22 Wilma) eta hau Ubuntu 24.04ren gainean.

Aurrekoak bezala hezkuntzari begira egina dago: helburua da, behin ikastetxean instalatuta, aplikazio gehiago instalatu behar ez izatea. Horretaz gain, aplikazio gehienek ez dute Internet behar erabili ahal izateko, hartara ikastetxeen wifia ez da betetzen eta etxean Internet ez duten ikasleek lan gehienak egiten ahal dute.

Aplikazio guztiz gehienak euskaraz daude. Izan ere, Luberrik dituen aplikazioetako asko propio euskaratu ditugu.

Luberriren aplikazioek Apt sistemaren bidez instalatuta daude, Flatpack, Snap eta Appimage sistemak saihestuta, hartara sistema leku gutxi betetzen du, memoria gutxi behar du, arin funtzionatzen du eta eguneraketak erraz eta azkar egiten ahal dira. Edozein modutan, beste instalazio modu hauek erabili daitezke Luberrin.

Berritasunak

  • Izena da lehenengo berritasuna: Luberri 24. Aurreko bertsioen izenen numerazioa urteak eta hilabeteak osatzen zituzten, Ubunturen bertsioari erreferentzia eginez. Luberriren kasuan hilabeteak ez du esanahi berezirik, horregatik hemendik aurrera LTS bertsioen numerazioek urtea izango dute erreferentzia bakarra. LTS bertsioak bi urtean behin ateratzen ditugunez, hurrengoa Luberri 26 izango da. Tartean 24 bertsioak eguneraketak izango ditu, gutxi gora behera urtean bitan: 24.1, 24.2 eta abar.
  • Aplikazioei dagokienez Veyon da nobedade nagusia. Veyon ikastetxean funtzionatzen duen gelako kontrolerako tresna da. Irakasleak ikasleen ordenagailuen pantailak ikusi, berea edo ikasle batena erakutsi, ikasleena blokeatu, itzali eta abar. Ikastetxerako konfigura daiteke irakasleek euren taldeak ikus ditzaten. Mezu honen ondoren argitaratuko dugu beste bat azalduz nola konfiguratu daiteke ikastetxeko sareko erabiltzaileak eta taldeak erabiliz. Une honetako bertsioa ingelesez ikusten da baina hurrengoa euskaraz egongo da. Etxerako desinstalatu daiteke (sudo apt purge veyon).Veyon pantaila-argazkia
  • Beste berritasun bat Web-aplikazioak dira. Web-aplikazioak Interneteko laster-markak dira. Firefoxekin irekitzen dira baina Firefoxen barrak ikusi gabe aplikazio arrunten itxura hartzen dute. Orain arte, konexio eskasak direla eta, ez ditugu erabili baina, ikusita konexioa geroz eta hobeak direla, erabaki dugu instalatutako aplikazioen bidez lortu ezin diren funtzio batzuk Internet bidez erabiltzea. Estreinako aplikazioak hauek dira: Berria Ikasgela, Molview molekulen editorea -Kalziumena ez duelako funtzionatzen- eta Zigotebody anatomiarako.
  • MolView
  • TurboWarp instalatu dugu Scratch 3 lineatik kanpo erabili ahal izateko Scratch Desktopen ordez, bere izenak adierazten duenez, azkarrago dabilelako.
  • eXelearning gehien bat irakasleek unitate didaktikoak editatzeko (edukiak eta jarduerak). Moodlekin bateragarria da.
  • Linux Mint 22rekin kernel berria dago (6.8) eta aplikazio gehienak eguneratu dira. Berritasun gisa, Luberri 24ren eguneraketek Kernel berriagoak erabiliko dituzte (orain arte LTS bertsioek bere kernela mantentzen zuten).
  • Chromium Luberritik kanpo geratu da, besteak beste, euskaraz ez dagoelako. Gogoan izan

Deskargatu ISO irudia (6.3GB) eta USB batean instalatu haren bidez probatzeko eta, dena badabil eta gustuko baduzu, instalatzeko. Laguntza behar baduzu Deskargen orrian Instalazio gida dagoela.

Luberri_22.04.3 bertsio berria deskargatzeko prest dago

Azaroarekin batera Luberri bertsio berria kaleratu dugu.

Bertsio honek berritasun handirik ez du. Gehien bat eguneratze bertsioa da, alegia, kernelaren eta hainbat aplikazioren bertsio berriak ditu.

Bertsio berrien artean nabarmendu behar dugu Crow Translate eta PDF Arranger aplikazioen bertsio berriak euskaraz daudela. Bestetik Freeplane ideia mapak egiteko aplikazioan bertsio jauzi handia hartu duela, 1.7tik 1.11ra, eta itxura berritze handia hartu du eta erabiltzeko errazagoa da (nodo berriak Sartu eta Tab bidez). Horretaz gain Linuxen kernela eta aplikazio nagusi gehienek, hala nola Firefox, Thunderbird, LibreOffice… bertsio berriak dituzte Luberri honetan.

Aplikazio berririk ez dugu gehitu eta biri eman diegu baja: Glaxnimate eta Mediainfo-gui. Biek Kdenliveri lotuta zeuden baina integrazioa ez zuen ibiltzen. Kdenlive martxan jartzen duzun lehenengo aldian errore bat emango du, onartu eta segi, arazorik gabe.

Bertsio berria deskargatzeko egin klik hemen eta Live-ISOa edo instalatzeko laguntza behar baduzu Deskargak orrian laguntza topatuko duzu.

Nola pertsonalizatu zure Luberri eskolara egokituz

Gure Luberri pertsonalizatzea oso interesgarria izan daiteke instalazioak egitean ikasle (edo irakasleen) ordenagailu guztietan zenbait ezaugarri, programa edo baliabide mantendu nahi baditugu.

Horretarako lehenik eta behin Cubic softwarea instalatu beharko dugu (badaude beste aukera batzuk baina tutorial hauetan cubic erabiliko dugu).

Cubic instalatzea

Beraz lehen pausoa Cubic instalatzea izango da . Horretarako administrari saioan terminala ireki (Ctrl+Alt+T) eta honakoa idatzi behar duzue (Iturburu berri bat gehitzeko):

sudo apt-add-repository ppa:cubic-wizard/release
sudo apt-key adv --keyserver keyserver.ubuntu.com --recv-keys 6494C6D6997C215E

Onartu Enter tekla sakatuz eta instalatu cubic honako komandoarekin

sudo apt update && sudo apt install cubic

Behin Cubic instalatuta zenbait pertsonalizazio egin ditzakegu:

Inprimagailuak gehitzea

Gure eskolako inprimagailuak ordenagailu guztietan instalatzen egon beharrean inprimagailudun pertsonalizazioa sor dezakegu.

Horretarako Cubic-ek eskeintzen digun terminala baliatuz /etc/cups karpetara nabigatu eta beste ordenagailu batean (edo cubic dugun ordenagailuan) ditugun inprimagailuen konfigurazioak kargatuko ditugu

Aplikazioak instalatzea

Aplikazioak instalatzeko Terminaletik egin beharko dugu. Linuxen modu ezberdinak daude aplikazioak instalatzeko eta bideo honetan nahiko ohikoak diren bi jorratuko ditugu:

  • apt komandoaren bidez. Horretarako honako agindua exekutatu beharko dugu:
apt install programaren_izena

ISO irudia sortzea

Bukatzeko gure ISO propioa sortzen bukatuko dugu. Azken pausoetan ISOaren konpresioa, GRUBeko parametroak, hizkuntzak, etab. konfiguratuko ditugu eta lortzen dugun ISOa probatzeko aukera izango dugu.